Wydawca treści
Rezerwat Przyrody Grodzisko Runowo
Powierzchnia grodziska wynosi 29,86ha. Na terenie rezerwatu poprowadzono ścieżkę edukacyjną. Rezerwat obejmuje krawędź wysoczyzny morenowej, opadającej na północ i zachód stromym stokiem do doliny rzeki Pogorzelicy oraz fragment doliny tej rzeki
Grodzisko Runowo utworzony decyzją Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 21.09.1981 roku. (M.P. nr 26 z 7.10.1981 roku, poz. 231 §§ 10, 12, 13) o pow. 29,86ha. Położony w województwie pomorskim, powiecie słupskim, gminie Potęgowo, w nadleśnictwie Cewice, leśnictwie Runowo. Według podziału fizycznogeograficznego (Kondracki 2000) obiekt zlokalizowany jest na Pojezierzu Wschodniopomorskim w północno-zachodniej części mezoregionu Pojezierza Kaszubskiego. Jest to teren objęty ochroną archeologiczno-konserwatorską i wpisany do rejestru dóbr kultury. Ochronie podlegają buczyny i łęgi, pomnikowe buki i dęby o obwodach przekraczających 3 metry oraz słowiańskie grodzisko wraz z osadą i cmentarzyskiem kurhanowym. Jest to jedyny tego typu obiekt na Pomorzu Zachodnim .
Na stromych stokach wysoczyzny, nachylonych w kierunku rzeki, występują liczne wypływy wody, powodujące zabagnienie terenu i jednocześnie zasilające zlewnię Pogorzelicy. W odległości kilkuset metrów od grodziska wysoczyzna jest porozcinana przez jary i wąwozy o prawie pionowych zboczach. „Grodzisko Runowo" jako obiekt archeologiczny„Grodzisko Runowo" jest wczesnośredniowiecznym zespołem osadniczym, złożonym z grodziska, osady i cmentarzyska kurhanowego, funkcjonującym od połowy IX wieku do pierwszej połowy XII wieku. Według badań archeologicznych zespół ten założono na reliktach osady należącej do grupy kaszubskiej ludności kultury łużyckiej (1200-650 lat p.n.e.) Zespół osadniczy zlokalizowano na szczycie wzniesienia morenowego o kształcie obronnego cypla, chronionego od wschodu, zachodu i północy stromymi zboczami. Od południa grodzisko chronione jest przez wał o wysokości 12 m. Zespół osadniczy zajmuje powierzchnię 98 arów. Centralną jego część zajmuje majdan, podzielony na dwie części. Część zewnętrzna majdanu, wokół wałów, została zabudowana naziemnymi chatami zrębowymi o założeniu czworobocznym i powierzchni 25 m2 oraz domostwami zagłębionymi w ziemi o plecionkowej konstrukcji ścian. W domostwach tych mieszkała ludność służebna. W skład grodu wchodziły również urządzenia gospodarcze i pracownie rzemieślnicze, gdzie koncentrowało się rzemiosło i handel. Wewnątrz majdanu pozostawiono pusty plac. Najwyższa i najszersza część wału, od strony południowej, pełniła funkcje „wału zaporowego". Umocnienia obronne miały najprawdopodobniej konstrukcję rusztową lub przysłupowo-hakową. Wały w trzech miejscach poprzerywane są bramami, a od strony zewnętrznej gród chroniony był suchą fosą o głębokości 4 m.
W południowej części wzniesienia, u podnóża grodu, znajdują się trzy kurhany z pochówkami wspólnoty plemiennej. Kurhany mają regularny, okrągły kształt i otoczone są kamiennymi płaszczami i rowkami. Na terenie rezerwatu poprowadzono ścieżkę edukacyjną, o długości 1,5 km, w kształcie pętli. Ścieżka w całości biegnie w terenie leśnym, przez malownicze i ciekawe przyrodniczo tereny. Wczesną wiosną z kulminacji wzniesienia widoczna jest panorama okolicy. Na ścieżce znajdują się 4 punkty przystankowe: 1) opis rezerwatu, 2) rzeka Pogorzelica, bród i otaczająca roślinność, 3) kurhany, 4) grodzisko. Przy wejściu na ścieżkę znajduje się tablica informacyjna o rezerwacie i grodzisku. Obok niej rośnie okazały dąb - pomnik przyrody. U podnóża wzniesienia, po wschodniej stronie ścieżki można podziwiać jego strome stoki, porośnięte kwaśną buczyną niżową. Ich nachylenie miejscami dochodzi do 50°. Natomiast po zachodniej stronie ścieżki, w kierunku rzeki Pogorzelicy, można obserwować łęgi jesionowo-olszowe i miejscami wysięki, powodujące zabagnienie dna doliny. Punkt drugi zlokalizowano na brzegu Pogorzelicy, której nurt w tym miejscu jest dosyć wartki. Wypływy i wysięki ze zbocza powodują zabagnienie i często w okresie wiosennym i późnojesiennym dostęp do punktu jest niemożliwy. W występującym tutaj łęgu olszowo-jesionowym dominuje olcha czarna z bujnym runem ziołorośli, pnączy i traw.
Przystanek trzeci znajduje się przy kurhanach na wypłaszczeniu wysoczyzny.
Na szczycie wzniesienia, w centrum grodziska, znajduje się punkt czwarty.
Wędrując między punktami drugim a czwartym można obserwować różne odmiany kwaśnej buczyny niżowej. Najbogatsza jej odmiana, z bogatym runem, znajduje się na obszarze grodziska. Z kolei najstarsze i najokazalsze drzewa, liczące obecnie około 170 lat, o średnicy pni dochodzącej do 100-130 cm, występują na kurhanach. Idąc tą ścieżką warto zwrócić uwagę, że w tym samym typie siedliska mogą występować różne odmiany lasu.
Opisywany obiekt cechuje się znacznymi walorami przyrodniczymi, które są dobrze wykorzystywane w celach edukacyjnych, jednak głównie wśród społeczności lokalnej.